Plumecow, Plemichau,Plenchow, Plonchaw, Plangenau,Plenchaw (1409) Plikawi,
Plachawy(1570), Plangenau (1907),Płąchawy
Zebrałem w latach 1974 – 2010 Płużnica Janusz Marcinkowski
1369 } wieś należała do Jesko von Plumeco, kasztelana wyszogrodzkiego
Płąchawski dwór, z przerwami w latach 1904 – 2010 pełnił szkolne funkcje….
1409 } Kuncze von Plenchow(Konrad z Płąchaw) otrzymał od Zakonu 8 grzywien odszkodowania za konia, którego utracił w wyprawie na Dobrzyń.
1423/24 } była to własność rycerska w wójtostwie Lipienieckom, która miała obowiązek stawać razem z Wałdowem do służby Zakonu w zbroi ciężkiej.
1433 } jako właściciela dokumenty wymieniają Stefana z Płąchaw (Plenchaw).
1440 }14 marca w akcie założenia Związku Pruskiego brał udział rycerz Otto z Płąchaw(Plenchaw). Rycerz ten w latach 1447-53 związany był z frakcją Jana Cegenberga, która była za porozumieniem z Zakonem i utrudnianiem pracy Tajnej Rady Związku. Był on też ławnikiem chełmińskim. Wieś należała do parafii Sarnowo pw. św. Marcina Biskupa z Tours (wcześniej pw. św. Marii Magdaleny).
1570 } właścicielem wsi Płąchawy i Wałdowa był Feliks Mełdzyński , który posiadał 4,5 łana gruntów, 14 zagrodników oraz karczmę. Był on także właścicielem Mełna.
1682 } Płąchawy i Wałdowo od 3 zagrodników 10 mieszkańców i dwóch karczmarzy płaciło 2 złote i 2 grosze podatku rocznie.
XVIII w.} Płąchawy wraz z pobliskimi Brzezinami i Grabinami należały do klucza dworskiego w Działowie własności Wawrzyńca Ludwika Działowskiego (ur. 1700 –
1762 } majątek płąchawski przejął Teodor Działowski syn Wawrzyńca i Cecylii Wałdowskiej urodzony w Działowie w 1734 r. Ożeniony był z Julianną Słupską. Miał syna jedynaka Augustyna Bartłomieja (1772 -1826r.).
1788 } właścicielem Płąchaw i Wałdowa po swoich rodzicach został Augustyn Działowski. Z Katarzyną Jeżewską miał córki Józefę i Juliannę oraz syna Franciszka Ksawerego.
1799 } w Płąchawach urodził się Ksawery Działowski. Z żoną Klotyldą hrabianką Sierakowska mieli córki ; Łucję i Antoninę i synów ; Władysława tragicznie zmarłego w Mgowie w 1858 roku i Zygmunta ur. w 1843 r, który zmarł bezpotomnie w Berlinie w 1878 r.
1799 } w tym roku Augustyn Działowski sprzedał Płąchawy i Wałdowo nabywając Mgowo od Bagniewskich i Turzno od Jeżewskich. Płąchawy kupił Niemiec Ernst Friese. W następnym 1800 roku majątek płąchawski kupuje Dawid Friese.
1868 } w Płąchawach stało 15 budynków z których 10 było zamieszkałych. Wieś liczyła 110 mieszkańców, w tym 65 katolików i 45 ewangelików. Do majątku należała odległa o 6 km na północny wschód osada Brzeziny. Łączny obszar wynosił 396, 82 ha. Łąki i pastwiska zajmowały 43,56 ha, lasy 10,25 ha i 7,66 nieużytków. W 1874 roku wartość majątku w akcie kupna wynosiła 145 000 talarów.
1871 } wybory do parlamentu pruskiego w okręgu chełmińskim dla wsi Płąchawy nadzorował Leon Działowski właściciel Pilewic.
1887 } w listopadzie występuje właściciel ziemski majątku Płąchawy – Hinrichsen.
1880 } „Gazeta Toruńska” Nr. 34 z 5 kwietnia pisała : „Straszna ulewa spadła w piątek na wieczór w okolicy Wałdowa i wyżej pod Płąchawami i Malankowem. W Płąchawach droga wiodąca z folwarku do wsi poprzerzynana jest głębokimi parowami tak, iż nie podobna po niej jechać. Straszny obraz spustoszenia przedstawiało Wałdowo…”.
1887 } z dniem utworzone zostały nowe okręgi stanu cywilnego w Wieldządzu z urzędnikiem stanu właścicielem dóbr Hinrichsenem z Płąchaw, Płużnicy właściciel dóbr Bansi z Cholewic, dla Nowej Wsi Królewskiej rachmistrz Fugiński z Uciąża, w Lisewie urzędnikiem stanu został nauczyciel Kirstein.
1887 } „Przyjaciel” nr. 58 z 21 lipca przypominała, że Wałdowo wieś szlachecka w powiecie chełmińskim w parafii Sarnowskiej dawniej stanowiła część wsi Płąchaw.
1888 } Do okręgu wyborczego Dąbrówka – wsi gburskiej i w dużej mierze niemieckiej należały sąsiednie miejscowości ; Błędowo, Działowo, Goryń, Płąchawy i Pilewice. W okręgu tym wybrano czterech Polaków i jednego Niemca.
1890 } w wyborach do sejmu pruskiego w głosowaniu w Płąchawach otrzymali następującą ilość głosów ; Ludwik Ślaski właściciel Trzebcza 57, Niemiec Dommes 37
1892 } troje dzieci z Płąchaw uczęszczało do szkoły ewangelickiej w Błędowie.
1892 } współwłaściciel Płąchaw Hinrichsen jako skarbnik Związku Szkolnego 8 lutego wprowadzał nauczyciel Paula von Snarskiego do nowo utworzonej szkoły ewangelickiej w Błędowie. Z Płąchaw uczęszczało 3 dzieci.
1894 } 12 lutego orkan wyrwał z korzeniami mocne drzewo, które upadając uszkodziło domy i płoty. Po kilku dniach wichura umilkła.
1897 } Nad ranem w dniu 3 sierpnia nadciągnęła nad Błędowo i Płąchawy gwałtowna burza. W pobliżu miejscowości uderzyło kilka piorunów. W Płąchawach błyskawica wdarła się podobno do przewodu kominowego czworaków zamieszkiwanych przez chałupników folwarcznych, powalając na podłogę mieszkańców przebywających w izbie. O dalszych szkodach spowodowanych uderzeniem piorunu nie słyszałem. (Snarski)
1899 } 1 czerwca ostatni właściciele majątku Płąchawy ; Karol Friese, Peterson i Hinrichsen sprzedali go pruskiej Komisji Kolonizacyjnej, która rozparcelowała majątek (1904 r) tworząc 34 osady dla kolonistów niemieckich z Wołynia, Rumunii i Saksonii. Akcja kolonizacji majątku przez osadników niemieckich zakończyła się w 1908 roku.
1900 } we wsi funkcjonowała olejarnia, zwana olewnią, Do przeróbki używa się ; gorczycę, siemię lniane, rzepak, mak i słonecznik.
1903 } 17 grudnia zwierzchnikiem (dzierżawcą) majątku Płąchawy do czasu jego parcelacji w imieniu Komisji Kolonizacyjnej w miejsce Boelicke, który przeniósł się do Richenau koło Schönsee, został Gustaw Hoch.
1904 } latem płąchawski dwór został zamieniony na szkołę ewangelicką. Były budynek majątku w Plonchaw przebudowano na szkołę, urządzając zaraz też jednocześnie salę gminną i dwa gminne pokoje na parterze. Do czasów odzyskania Pomorza przez Polskę (1920) mieściła się tam również ewangelicka kaplica. 49 dzieci podjęło naukę na miejscu, zamiast jak do tej pory chodzić do Błędowa. Nauczycielem został Gunter, który ślubował wypełniać swoje obowiązki. 7 grudnia na poświęceniu nowej szkoły superintendent Doliwa wezwał luteranów do wielkiej zgody i spójni z kościołem ewangelickim.
1904 } W szkołach katolickich ; Błędowo, Goryń, Płąchawy uczyło się 57 dzieci.
1905 } z okazji 100 lecia śmierci poety Fryderyka Schillera odbyły się we wszystkich szkołach uroczystości upamiętniające jego poezję.
1906 } władze pruskie dokonały zmiany w nazwie wsi, zamiast Plonchaw wprowadzono zgermanizowana nazwę Plangenau. W szkołach obchodzono uroczyście rocznice ślubów w rodzinie królewskiej.
Pruska mapa z 1906 roku z zaznaczoną wsią Płąchawy ;
1907 } 4 sierpnia ks. Schmeling, ewangelicki proboszcz z Wieldządza odbył w Płąchawach nabożeństwo. W czasie kazania mówił załamanym głosem i ze łzami w oczach o niesprawiedliwym gospodarzu, a jeszcze w tym samym tygodniu po pozostawieniu prawie 80 000 marek długu – znikł z kraju i więcej nie wrócił. Podobno zatrzymał się w hotelu Porto Alegre, stolicy brazylijskiej prowincji Rio Grande de Sul, gdzie otrzymał jakieś stanowisko.
1908 } ks. Jan Benicken został mianowany inspektorem religii ewangelickiej dla szkoły w Płąchawach.
1909 } 12 czerwca wybrano ławników do zarządu gminnego. Wybrano jedynego Polaka Tomasza Okonka oraz K. Hellwiga, Ottona Lautenschlaegera.
1911 } 19 kwietnia z udziałem starosty (landrata) chełmińskiego odbyło się posiedzenie spółki melioracyjnej Błędowo-Płąchawy.
1914 } po wybuchu wojny zbierano dary na Czerwony Krzyż. Stowarzyszenie kobiet – babtystek z Błędowa i z Płąchaw ofiarowało wartościową bieliznę. Między innymi Schuetz z Płąchaw ofiarował jeden worek jabłek.
1915 } Gustaw Staub z Płąchaw został powołany do wojska. Wnet jednak wrócił razem z 10 jeńcami rosyjskimi do wsi, nad którymi objął nadzór. Niektórych zatrudnił w swoim gospodarstwie. Jeńcy nazywali się ; Teofan Wasiliew, Michał Aleksiejew, Andrzej Jingnow, Michał Riumin, Konstanty Fadjew, Paweł Pikarunkow, Sergiej , Michał Grangin, Iwan Maciejewicz, Iwan Ślepniew. Jeńcy otrzymywali zapłatę co 10 dni, tylko w papierowych pieniądzach.
1916 } w początku czerwca zbiegło dwóch jeńców spośród 10 u p. Okonka. Podoficer Sacher i szeregowy otworzyli w nocy okno i uciekli. Doszli jednak tylko do granicy. Sacher znowu pracuje u p. Okonka. Na zapytanie – czy zamierza uciec ? – odpowiada, iż jeszcze nie wie!
1917 } w lipcu tego roku dzieci z Płąchaw uczęszczały do szkoły w Błędowie, ponieważ do wojska wzięto nauczyciela Bahla.
1917 } dziewczynka Klara Staub deklarowała pożyczkę wojenną w wysokości 7 marek….Uczeń Paul Gabriel spadł z konia i złamał lewe ramię.
1918 } 14 lipca na zachodnim froncie poległ strzelec konny Paul Gehring, młodszy syn byłego przewodniczącego gminy Błędowo Gottlieba Gehringa.
1918 } listopad … kronikarz szkolny, nauczyciel niemieckiej – ewangelickiej szkoły w Błędowie Paul Snarski zanotował : „ 10 listopad to najczarniejszy dzień w naszej historii „[abdykował cesarz Wilhelm II]. [Paul von Snarski , nauczyciel szkoły ewangelickiej w Błędowie w latach 1892 – 1920 był pochodzenia polskiego ale z przekonania prusakiem. Pozostawił nam coś bardzo cennego – kronikę o życiu najbliższej okolicy, w tym także Płąchaw, pisanej w ciągu prawie 30 lat.
1919 } w Płąchawach do głosowania w wyborach do Zgromadzenia Narodowego uprawnionych było 118 osób, natomiast głosowało 110 osób co stanowiło 93,2 %. Z tego 77 % głosów padło na partię niemiecko-demokratyczną.
1919 } kronikarz dość często opisuje przypadki złodziejstwa, których było wówczas sporo. Między innymi proboszczowi Józefowi Bieleckiemu z Błędowa skradziono konia, a organiście prawie nowy wóz. Wozem tym złodzieje ubrani w żołnierskie mundury jechali przez Płąchawy, gdzie zauważył ich Imroth. Wkrótce proboszczowi ukradziono następnego konia. Tomaszowi Okonkowi z Płąchaw ukradziono pewnej nocy dwa konie.
1920 } 50 % mieszkańców pochodzenia niemieckiego po odzyskaniu niepodległości wyjechało do Niemiec. Część z nich za okazywaną radość z nadciągającej nawały bolszewickiej musiała za karę pracować u właścicieli majątków i dużych gospodarstw. U Tomasza Okonka w Płąchawach pracowało ich sześciu.
1920 } sołtysem gminy wiejskiej do 1922 r był Jan Ast. Wieś należała do wójtostwa w Wieldządzu, powiatu chełmińskiego. Posterunek Policji był w Sarnowie. Wójtem gminy Wieldządzkiej, członkiem sejmiku powiatowego był rolnik z Płąchaw Tomasz Okonek. Urzędnikiem stanu cywilnego był organista z Błędowa Franciszek Stosik. Tomasz Okonek był członkiem Komisji Szacunkowej Podatku Dochodowego na powiat Chełmno.
1920 } do Publicznej Szkoły Powszechnej uczęszczało 51 dzieci w tym 32 katolickich i 19 ewangelickich. Jeszcze po zakończeniu pruskiego zaboru, placówka przejściowo utrzymała status szkoły ewangelickiej (nauczycielem był Kuhn).
1921 } we wsi było ; 35 budynków mieszkalnych, 42 gospodarstwa rolne, 245 mieszkańców, w tym Polaków 112 , Niemców 133. Hodowano 78 koni, 194 szt. bydła i 259 szt. trzody chlewnej i 63 owce.
1922 } największe gospodarstwo posiadał Gustaw Staub. Miał on 61 ha, w tym 45 ha gruntów ornych, 1 ha łąk, 12 pastwisk , 1 ha lasu i 2 ha nieużytków. Właściciel osiągał dochód 1015 marek.
1923 } katolickie dzieci z Płąchaw chodziły do szkoły w Błędowie. W następnym roku 10 uczniów wróciło do szkoły w Płąchawach, gdzie w miejsce nauczyciela Kuhna przybył Grosłowski. W 1923 roku dzieci wyznania katolickiego uczęszczały do szkoły w Błędowie. Następnie szkoła przekształcona została w czteroklasową szkołę publiczną, w której zatrudniony był jeden nauczyciel. W roku szkolnym 1924/25 do szkoły zapisanych było 32 uczniów, w tym 19 wyznania ewangelickiego i 13 katolickiego.
1928 } w tym roku w Płąchawach mieszkało 80 osób. Szkoła była mieszana z jednym nauczycielem katolickim. Uczyło się tu 11 dzieci katolickich i 19 ewangelickich. 3 maja odbyła się akademia po nabożeństwie na boisku szkolnym. Uroczystości, połączone z pochodem przez wieś odbywało się co roku.
1928 } Dekretem z d. 22 września 1928 przydzielił X. biskup Okoniewski Płąchawy z katolickiej parafii sarnowskiej do błędowskiej. Do 1945 roku miejscowość wchodziła w skład ewangelickiej parafii w Wieldządzu( .ks. Biskup Wojciech Okoniewski … od 1926 r. pierwszy biskup chełmiński od czasów zaborów… )
1929 } O groźnym żywiole donosiła prasa : Wichura w dniu 23 … wyrządziła w naszej wiosce następujące szkody : „Rolnikowi Gustawowi Staubowi wicher wywrócił stodołę, chlewy i dom mieszkalny. Froesemu Korneliuszowi stodołę i chlew, Dąbrowskiemu Franciszkowi uniósł wicher dach z chlewu a Janowi Jankowskiemu dach z domu mieszkalnemu, Breitkreuzowi Juliuszowi wszystkie dachy”.
1929 } 8 maja starosta chełmiński Leon Ossowski zwrócił się do „sołtysów i przełożonych obszarów dworskich” o rozliczenie się z nalepek z napisem „Pomorze Ojczyźnie”, wydanych w październiku poprzedniego roku, a z które sołtys winien rozprowadzić. W piśmie starosty są wyliczone 23 wsie, które się jeszcze nie rozliczyły, w tym także Bielawy, Dąbrówka i Płąchawy.
1929 } w lipcu odbył się w Chełmnie ślub nauczyciela i kierownika szkoły Jana Karczewskiego ze Stanisławą Kowalską, co ogłoszone zostało w prasie.
1929 }2 listopada ogłoszono wybory do sejmiku powiatowego chełmińskiego. Płąchawy włączono do okręgu wyborczego nr. II Wałdowo Szlacheckie. Mieszkańcy gmin i obszarów dworskich głosowali do sejmiku powiatowego w następujących „biurach głosowania” ; Płąchawy i Działowo szkole w Płąchawach. Przewodniczącym komisji był miejscowy sołtys Karol Dydo i Jan Mittek. Z Działowa uczestniczył Leszek Mieczkowski, wymieniony jest także niejaki Olszewski. Kandydatem do sejmiku powiatowego z Płąchaw był ; rolnik Jan Mittek ur. 26 grudnia 1893 r. Głosowanie miało się odbyć 5 stycznia 1930 r. od godz 9.00 do 17.00.
1929 } ogłoszono dodatkowe badanie kontrolne dla poborowych roczników 1889, 1902, 1904 w dniu 16 listopada 1929 r. w Toruniu na ul. Łaziennej.
1929 } 26 października w oberży Bukowskiego w Błędowie na godz. 1 po południu zapowiedziano wydzierżawienie drogą licytacji „więcej dającemu” polowanie na obwód łowiecki należący do gminy Płąchawy obszar 467, 50 ha. Ogłoszenie sygnował Zarząd Spółki Łowieckiej – Jan Mittek.
1930 } 4 lutego ogłoszono decyzję starosty chełmińskiego Płąchawom naliczono 35 zł podatku od spożycia, względnie produkcji wyrobów wódczanych za trzy kwartały tego roku. Np. Bielawom naliczono 25 złotych. Błędowu 50 zł. Dąbrówce 78,25 zł. Kotnowu 50 zł.
1930 } w czerwcu uczniowie szkoły w Płąchawach kierowanej przez Jana Karczewskiego zebrali na Towarzystwo Czytelni Ludowych, które obchodziło jubileusz 50 lecie powstania, na zakup książek sumę 10,09 złotych. Pensja kierownika szkoły przekraczała 100 zł miesięcznie.
1930 } na 25 kwietnia o godz. 12,00 pod oberżą w Błędowie ustanowiono spęd buhajów, dla nadania im licencji, z gmin- wsi ; Błędowo, Goryń, Płąchawy, Działowo, Kotnowo, Wieldządz i Dąbrówka.
1930 } w maju starosta chełmiński Ossowski ogłosił plan szczepień dla dzieci szkolnych i gimnazjum przeciwko ospie.
1930 } 21 grudnia ukazało się ogłoszenie starostwa chełmińskiego w którym uznano za wygasłą pryszczycę w zagrodzie Paula Foerstera w Dąbrówce, w związku z tym wyłączono z okręgów zagrożonych tą wieś. Chorobę tą stwierdzono również w zagrodzie Karola Dydo w Płąchawach. W związku z tym uznał starosta zagrodę za zapowietrzoną. [Chełmno 20 listopada 1930]. [ w grudniu odwołano zagrożenie pryszczycą u K. Dydo] Jednocześnie Rejonowy Inspektor Koni w Grudziądzu będzie przeprowadzał kontrolę ksiąg ewidencyjnych koni prowadzonych przez poszczególne urzędy gminne i obszary dworskie. W związku z tym wzywano przełożonych obszarów dworskich i gmin, aby bezwzględnie stawili się z księgami ewidencyjnymi. Sołtys Płąchaw i Wieldządza winien stawić się 12 stycznia 1931 o godz. 8,00 w oberży Chrzanowskiego w Kornatowie.
1930 } starosta chełmiński nakazał przeprowadzić przegląd koni w powiecie. W Kornatowie przy oberży Chrzanowskiego w dniu 24 maja wyznaczono doprowadzenie koni z … Gorynia, Działowa, Wieldządza, Kotnowa, Błędowa, Dąbrówki, Płąchaw.
1930 } starosta chełmiński nakazał przeprowadzić przegląd koni w powiecie. W Kornatowie przy oberży w dniu 23 maja wyznaczono doprowadzenie koni z Bielaw i Józefkowa, natomiast 24 dla Gorynia, Działowa, Wieldządza, Kotnowa, Błędowa, Dąbrówki, Płąchaw.
1930 } komunikat informował o pokazie koni w Działowie dnia 3 czerwca o godz. 13 tej. Podczas takiego pokazu z polecenia starosty zostały przeprowadzone kontrole ksiąg ewidencyjnych i dowodów tożsamości zwierząt.
Jan Karczewski z lat nauki, udziału w wojnie bolszewickiej …
1930 } po uprzedniej pracy nauczycielskiej w Unisławiu i Rożnowie Jan Karczewski został mianowany kierownikiem szkoły podstawowej w Płąchawach.
Jan Karczewski z kolegą Nelke z okolic Unisławia …
Urodził się 16 maja 1901 roku w Montowie k/Lubawy w rodzinie robotniczej. Jego rodzice przenieśli się do Tucholi, której to w 1924 roku ukończył Seminarium Nauczycielskie. Jako uczeń seminarium i ochotnik brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej od lipca 1920 do 15 stycznia 1921. W 1929 r ożenił się ze Stanisławą Kowalską. Wraz z żoną i córkami ; Jadwigą, Haliną i Ireną zamieszkali w szkole. Jan Karczewski działał w różnych organizacjach społecznych i samorządowych. Był żołnierzem Września 1939 r. Za swój wyraźny i publicznie manifestowany patriotyzm został po powrocie z kampanii wrześniowej jesienią 1939 roku aresztowany i więziony w hitlerowskich obozach śmierci. Jan Karczewski został zamęczony przez obozowych oprawców w Mauthausen – Gusen 31 października 1942 roku.Zachowały się zdjęcia przekazane mi przez córkę Halinę Jana Karczewskiego. Wśród nich jest między innymi zdjęcie z komunii córek ; Haliny i Jadwigi na którym są ; rodziny nauczycielskie z okolicznych szkół ; Omieczyńscy z Wiewiórek, Ciepłuchowie z Błędowa, Pronobisowie z Wieldządza… oraz proboszcz błędowski ks. Bronisław Makowski…są również inni nauczyciele … Alojzy Lamparczyk z Płużnicy, Feliks Gzella z Brąchnówka…
Zdjęcie z przyjęcia komunijnego córek Jana Karczewskiego 1938/1939 … na zdjęciu na schodach szkoły oprócz rodziny Karczewskich i proboszcza błędowskiego ks. Bronisława Makowskiego są tu rodziny okolicznych nauczycieli ; Ciepłuchów z Błędowa, Omieczyńskich z Wiewiórek, Pronobisów , jest Alojzy Lamparczyk z Płużnicy …
1930 } w wyborach do sejmu lokalem wyborczym dla Płąchaw, Dąbrówki i Działowo był lokal majątkowy – biuro przełożonego obszaru dworskiego w Działowie. W dniu 10 listopada odbył się w miejscowej szkole przy udziale około 100 osób wiec wyborczy, który zagaił p. Jan Mittek z Płąchaw, sekretarzował Kobędza z Lisewa. Po wygłoszonym referacie przez p. Kamperta, przemawiał p. Kobędza, w wolnych głosach zaś p. Tomasz Okonek. Po ożywionej dyskusji i okrzykach na cześć Marszałka Piłsudskiego powzięto jednomyślnie rezolucję przystąpienia do urn wyborczych z głosami na listę prorządową . {BBWR}
1931 } Jan Karczewski prowadził kursy wieczorowe dla młodzieży polskiej i niemieckiej z osobna z geografii i nauki o Polsce współczesnej.
Kapliczka przydrożna w Płąchawach … może uda się zidentyfikować zdjęcie i określić jej pochodzenie…
1931 } na dzień 10 stycznia wyznaczono w Kornatowie w oberży Chrzanowskiego o godz. 9,45 kontrolę ksiąg ewidencyjnych koni przez inspektora koni z Grudziądza. Na tą kontrole obowiązkowo winni stawić się przełożeni obszarów wiejskich i sołtysi wsi ; Bielaw, Błędowa, Działowa, Józefkowa, Kotnowa. Na 12 stycznia do tej samej miejscowości stawić się obowiązany był sołtys z Płąchaw, Wieldządza.. z kolei na 29 kwietnia wyznaczono dla Płąchaw licencjonowanie buhajów. Odbywało się to w Błędowie, przy oberży Bukowskiego.
1931 } 30 marca w szkole stawili się słuchacze kursu wieczorowego oświaty pozaszkolnej na zakończenie kursu. Przybyli przedstawiciele Rady Gminnej i Szkolnej ; sołtys Józef Kiszka, Franciszek Białowąs, Jan Odbierzychleb oraz rodzice członków kursu. Kierownik kursu Tadeusz Pronobis wygłosił przemówienie wstępne, potem nastąpił krótki egzamin końcowy z polskiego, rachunków i nauki o Polsce współczesnej… Kurs trwał od 5 listopada do 30 marca. Zapisało się z Błędowa i Płąchaw 71 członków ; do Końca kursu uczęszczało 57 członków. Koszta opału pokrył Wydział Powiatowy, koszta oświetlenia pokryły gminy : Błędowo i Płąchawy. Żywotność kursu była wielka. Urządzono przedstawienie p.t. : „Pan Chciwski”. Czysty dochód przeznacza się na wycieczkę, która ma się odbyć w czerwcu nad morzę polskie. Kursiści pragną po Wielkiejnocy urządzić przedstawienie, życzą sobie również by powstało „Kółko śpiewacze”. Zaświadczeń ukończenia kursu wydano 37. Śpiewem uprzyjemniono czas na zakończeniu kursu. Kursiści odśpiewali kilka piosenek np. „W mieście dziwne obyczaje”, „Jak szybko mijają chwile”, „Za Niemen het precz” i inne. Należy podkreślić dbałość o kurs miejscowego ks. proboszcza Władysława Fischoedera, który bezinteresownie udzielał lekcji religii na kursie, za co należy się gorące podziękowanie. Za urządzenie kursu i troskliwą dbałość o krzewienie oświaty wśród ludu należy się gorące podziękowanie Wydziałowi Powiatowemu, który nie szczędził kosztów na ten ważny cel p. Kochańskiemu, który dbał o podniesienie poziomu umysłowego wśród dorastającej młodzieży, miejscowym władzom gminy Błędowo i Płąchawy za przychylne ustosunkowanie się do potrzeb kursu”.
1931 }ogłoszono plan szczepień przeciwko ospie na 1931 rok, nakazanych przez starostę chełmińskiego Ossowskiego. Dzieci z Płąchaw miały stawić się w szkole w Błędowie w dniu 3 czerwca o godz. 1,30.
1932 } Jak wynika ze sprawozdania biblioteki szkolnej z roku szkolnego 1932/1933, placówka posiadała status publicznej szkoły powszechnej z polskim językiem nauczania. Biblioteka liczyła 105 tomów (wszystkie w języku polskim). W 1934 roku uczęszczało do szkoły 54 uczniów. W skład obwodu szkoły wchodził także obszar dworski Działowo, który był zamieszkany wyłącznie przez Polaków. Kierownikiem szkoły, a zarazem jedynym nauczycielem był Jan Karczewski. Jak wynika ze sprawozdania z roku szkolnego 1934/1935, 16 uczniów uczęszczało dodatkowo na 2 godziny lekcyjne tygodniowo na zajęcia religii ewangelickiej w Błędowie.
1933 } funkcjonował Związek Strzelecki. W marcu 1935 r prezesem został Jan Mittek.
1934 } w świetlicy w szkole w Płąchawach kierownik szkoły z Błędowa Tadeusz Pronobis zorganizował akademię dla członków Związku Strzeleckiego i mieszkańców wsi. Na spotkanie przyszło 57 osób.
1934 } utworzone zostały gminy zbiorcze. Płąchawy weszły w skład gminy zbiorczej Błędowo. Wójtem został emerytowany komisarz Policji Zygmunt Frąckowiak. Wśród 12 radnych ze wsi Płąchawy zostali ; Jan Mittek, Tomasz Okonek, Juliusz Korman.
1935 } w wyborach do Sejmu frekwencja wyborcza wyniosła 1118/ 672..Jedną z przyczyn słabego uczestnictwa była niekorzystna pogoda. Jan Karczewski był członkiem Komisji Wyborczej. W tym samym roku przy gminie wybierano Gminną Komisją Oświatową. W jej skład weszli ; Jan Karczewski nauczyciel z Płąchaw jako zastępca prezesa a Jan Mittek rolnik został skarbnikiem. W zebraniu uczestniczył wójt gminy Błędowo Zygmunt Frąckowiak.
Przed II wojną światową w miejscowości działała wiejska spółdzielnia oszczędnościowo – pożyczkowa Kasa Stefczyka, którą tworzyli drobni i średniozamożni rolnicy. Była to jedyna tego typu instytucja na terenie ówczesnej gminy Błędowo. W okresie okupacji hitlerowskiej, kasa została przejęta przez Niemców.
Pochodzenie i funkcje tego budynku w Płąchawach również czekają na wyjaśnienie….
1937 } szkoła uczestniczyła w „Święcie lasu’. Leśniczy wygłosił wielce znaczący w ówczesnej sytuacji politycznej, referat „ Znaczenie lasów dla obrony kraju”. Obchodzono także 19 rocznicę odzyskania niepodległości.
1938 } kierownik szkoły Jan Karczewski prowadził obowiązkowe kursy wieczorowe dla przedpoborowych. Przemawiał na wielu oficjalnych pro patriotycznych spotkań, festynów wiecach… między innymi 11 listopada 1938 roku na ostatnich obchodach święta niepodległości w Błędowie, gdzie udział brały wszystkie okoliczne szkoły.. Pod koniec lat trzydziestych w szkole dominowały dzieci wyznania katolickiego (1938 rok – 50 uczniów, w tym 37 katolików i 13 ewangelików.
Jan Karczewski był aktywny nie tylko w Płchawach. Widzimy go na święcie sportowym w Błędowie, gdzie był jednym z współorganizatorów… (więcej o Janie Karczewskim w kategorii „Biografie”…)
1938 } członkiem Komisji Wyborczej w wyborach do Sejmu był Jan Karczewski, Jan Domachowski, Jan Mittek, Alojzy Ciepłuch, Józef Omieczyński, Bolesław Maćkiewicz,
1939/45 } w budynku szkolnym urządzono volkschule. W jednej z klas była kaplica ewangelicka.
1942 } we wrześniu 1939 aresztowano kierownika szkoły Jana Karczewskiego. Osadzony w obozie koncentracyjnym w Mauthasen – Gusen, zamordowany został 31 października 1942 roku.
1945 } do właścicieli – Niemców we wsi należało 19 gospodarstw rolnych, między innymi byli to : Adolf Derwanz, August Zimmer, Froesser, Friedrich, Johann Ast, Behne, Erich Schutz, Gebharth Hoch, Ulmer…. na opuszczone przez nich gospodarstwa osiedlili się po 1945 roku ; Józef Frankiewicz, Michał Wysoczarski, Andrzej Szmigero, Antoni Sulikowski, Stanisław Puzio, Szczepan Puzio, Leon Brodniewicz, Józef Janowski, Paweł Piech, Jan Ślesar…