Goryń

Published 27 października 2012 | By Janusz

Goryń ; Goryn, Gorin,Goryngen, Gorinnen (1868)

Zebrane w latach 1974 – 2010 Płużnica Janusz Marcinkowski

Dwór w Goryniu w akwareli Waldemara Okońskiego z 2001 r.

 1376 } istniał folwark należący do Zakonu, do starostwa rogozińskiego. Wymieniano inwentarz folwarku ; 67 klaczy, 4 ogiery, 281 jagniąt, 36 szt. bydła i 3 konie pociągowe.

 1414 } folwark został spalony i ograbiony przez przechodzące wojska Władysława Jagiełły.

 1425 } Krzyżacy lokowali wieś, a w 5 lat później nadano sołtysowi Flisatii i mieszkańcom prawa własności na 30 łanach,(504 ha) z których płacili czynsz do Rogóźna.

 1530 } wieś, mimo pretensji Macieja Niemojewskiego przysądzono staroście Łukaszowi von Allen.

 1565 } wieś jako własność królewska, należąca do starostwa Rogozińskiego miała obszar 40 łanów (672 ha) urodzajnych gruntów. Sołtys posiadał 3 łany. We wsi było „nędzne” jeziorko należące do sołtysa. Do 10 chłopów należało 30 łanów. Był tu także karczmarz, 8 zagrodników i 3 komorników bez bydła

 1570 } odnotowano we wsi 30 łanów chłopskich, 3 łany sołtysa, karczmę, 8 zagrodników, 3 komorników bez bydła.

 1570 } Gorynia należał do parafii w Wiewiórkach, a plebanowi należało się 1 ćwierci żyta i tyle samo owsa. (Ćwiertnia – ok. 120 kg).

 1666 } w czasie potopu szwedzkiego wieś doznała wielu zniszczeń.

 1772 } wieś – folwark była własnością królewską. Prawie wszyscy mieszkańcy – 122 nosili polskie nazwiska. Dzierżawca folwarku o pow. 20 łanów, Józef Gosański jako wieczysty użytkownik miał prawo do stawiania budowli. Na folwarku na stałe zatrudnionych było 7 osób służby folwarcznej. Hodowano ; 11 koni, 18 wołów, 110 owiec, 6 świń. Gospodarstwo lemańskie dzierżawił Antoni Izdebski (1 łan), a wolne sołectwo po jednym łanie i 15 mórg posiadali ; Waldemar i Michał Polakiewicz. Prawie wszyscy mieszkańcy, w liczbie 122 nosili polskie nazwiska, między innymi ; Andrzej Olszewski, Wojtek Palwewitz, Wojtek Wenerski, Jakub Krajeński, Szymon Tomkowski, Wojtek Borowski, Wojtek Marciszewski, Walenty Lubomski, Bartłomiej Kamiński, Adam Mankolewski, Michał Wiśniewski, Michał Bielawski, Jan Wiewiórski, Kazimierz Stankiewicz, Adam Dejewski, Szymon Cieszyński, Urban Redmer, Krzysztof Malinowski, Paweł Piekarski, Michał Chelnik, Jan Rosiński, Rojewski – pasterz. Karczmarzem był Piotr Piątkowski, kowalem Gottfried Mund. W pruskim katastrze – spisie występują grupy : chłopi pańszczyźniani – 8 rodzin, rataje (czeladź folwarczna zobowiązana do pracy na ziemi dworskiej przy pomocy zwierząt pociągowych i narzędzi dworskich, kategoria pośrednia pomiędzy chłopami pańszczyźnianymi, a czeladzią dworską, grupę tę tworzyli przeważnie zubożali kmiecie) – 4 rodziny, luźni komornicy (zatrudniani na dniówkę jako czeladź folwarczna) – 5 rodzin, pasterze – 1 rodzina. Chłopi pańszczyźniani dzierżawili gospodarstwa o wielkości do 5,5 mórg, a rataje około jednomorgowe. Natomiast luźni komornicy nie posiadali ziemi uprawnej.

 1868 } wieś liczyła 161 osób, w tym 72 ewangelików i 89 katolików. Budynków mieszkalnych było 29, w tym prywatnych 11, pozostałe należały do majątku.

 1873 } w powiecie chełmińskim wybranym do komitetu powiatowego wyborczego został między innymi Körber właściciel Gorynia. Komentarz Gazety Toruńskiej był następujący ; „Polaka ani świeć”!

 1888 } Dąbrówka w powiecie chełmińskim była wsią gburską i czysto niemiecką. Do okręgu wyborczego w tej wsi należały sąsiednie miejscowości ; Błędowo, Działowo, Goryń, Płąchawy i Pilewice. W okręgu tym wybrano czterech Polaków i jednego Niemca.

 1892 }administratorem majątku był Paul Bucholtz. Był on zastępcą przewodniczącego rady szkoły ewangelickiej w Błędowie. Szkoła katolicka była w Goryniu.

 1894 } 12 lutego wichura zniszczyła dom mieszkalny i nową stodołę. Po łagodnej zimie nastąpiła bardzo zimna wiosna. Mrozy w maju i czerwcu bardzo zaszkodziły plonom rolnym.

 1895 } w szkole w Błędowie urządzono uroczystość ku czci Bismarcka i urodzin królewskich. Wieczorem we wsiach zapalono ognie.. płonęły one również w Goryniu. 1895 } 20 lutego po długiej chorobie zmarł ksiądz Teodor Koerner, proboszcz parafii katolickiej. Parafia podlegała rządowemu-pruskiemu patronatowi. 1 kwietnia odbyła się uroczystość ku czci Bismarka. Szczególnie uwypuklono zwycięstwo nad Francuzami pod Sedanem i królewskie urodziny. Wieczorem o godz. 8.00 zapłonęły wzdłuż Wisły ognie… na takie ognisko przygotowano do 2 m2 drewna. Podobne ognisko rozpalono w Goryniu.

 1889 } Paul Bucholz administrator majątku ziemskiego Goryń, właściciel Płąchaw Hinrichsen , administrator majątku Błędowa Max Wentscher utworzyli związek szkolny, którego przedstawicielem był inspektor szkolny Winter z Wąbrzeźna. Związek kupił za 200 marek z majątku błędowskiego grunt pod szkołę ewangelicką i w ciągu trzech lat ją postawił.

 1897 } sroga zima spowodowała, iż dzieci z Gorynia tygodniami nie chodziły do ewangelickiej szkoły.

 …. } w grobie skrzynkowym kultury pomorskiej odnaleziono kubek szaro- żółty z uchem i miseczką.

 1900 } majątek został sprzedany p. Ossowskiemu za 748 000 marek.

Opuszczony i dewastowany goryński dwór … [Fot. 2010 Goryń …J.M.]

 1902 } Ossowski starał się o pożyczkę na budowę szkoły w wys. 10 000 marek. Otrzymał przyrzeczenie rządowe na 250 marek rocznie na jej utrzymanie.

 1904 } wieś Goryń – 175 dusz ? należeli do parafii Błędowo. W szkołach katolickich z Błędowa, Gorynia, Płąchaw uczyło się 57 dzieci.

 1906 } Stefan Krauze z Torunia kupił majątek liczący 533 ha ziemi za 830 000 marek. Kronikarz z Błędowa nauczyciel Paul Snarski miał nadzieję, iż zmiana ta będzie dla Niemców korzystna.

 1907 } Stefan Krauze sprzedał Goryń Gottfriedowi Voigtowi za 1 000 000 marek.

 1915 } w tym roku postawiono w stanie surowym nową szkołę katolicką.

[Fot. l. 70 te ..szkoła w Goryniu … archiwum J.M..]

 1916 } mieszkaniec Klawczyński aresztował w okolicy czterech zbiegów jeńców rosyjskich z obozu w Stargardzie Pomorskim. Tenże Klawczyński stracił 17 letniego syna w tragicznym wypadku. Pilnujący jeńców młócących zboże Korthals odstawił na chwilę karabin chcąc sprawdzić dlaczego maszyna gorzej pracuje, kiedy 18 letni robotnik Simson dla żartów skierował broń w kierunku Klawczyńskiego – padł strzał…sprawca śmiertelnego strzału i rodzice zabitego byli niepocieszeni !

 1917 } goryński nauczyciel Schroeter został przeniesiony do Grubna. W jego miejsce przybył Konitzer z Tusch z pow. grudziądzkiego. Zamieszkał w nowym budynku szkolnym. Ponieważ zimą zabrakło opału nauka odbywała się w szkole ewangelickiej na przemian ze szkołą katolicką, rano ewangelicy, po południu (12 – 16) katolicy.

 1918 } utworzono dwa obwody szkolne – Błędowo – Goryń.. Katolickie dzieci z Błędowa będą uczęszczać do katolickiej szkoły w Goryniu, natomiast dzieci ewangelickie z Gorynia będą uczęszczać do Błędowa.

 1918 } 1 kwietnia Voigt sprzedał majątek Józefowi Błochowiakowi z Bydgoszczy.(z Wilcza ?) Józef Błochowiak władał majątkiem do 1939 roku. Obszar dworski wynosił 524 ha. W tych latach był bardzo aktywny społecznie. Był członkiem sejmiku powiatowego w Chełmnie, związku elektryfikacyjnego, występował na patriotycznych wiecach (Lisewo 1919). Był członkiem Powiatowej Rady Ludowej w 1918 r. Od 1920 r. wice prezesował powiatowym Kółkom Rolniczym i Zjednoczeniu Producentów Rolnych.

Brama wjazdowa na majątkowe podwórze … gdyby umiała mówić ..[Fot. 2010 Goryń.. J. M…]

 1919 } w wyborach do zgromadzenia narodowego uprawnionych do głosowania było 79 osób. Głosowało tylko 5. Józef Błochowiak był zwolennikiem odmowy udziału w wyborach do konstytuanty niemieckiej.

 1920 } Niemieccy optanci (opowiadający się za wyjazdem do Niemiec), którzy liczyli na klęskę Polski z Bolszewikami musieli pracować przymusowo u Błochowiaka w Goryniu.

 1920 } nauczycielem w szkole katolickiej w Goryniu był nadal Konitzer.

 1920-39 } Józef Błochowiak był zastępcą wójta gminy Wieldządz obejmującej 6 okolicznych wsi, w tym Goryń. Funkcjonował też jako taksator bydła i koni, ponadto był w 1922 roku radnym sejmiku powiatowego. W 1920 r był prezesem Zjednoczenia Producentów Rolnych w Chełmnie. Do organizacji należało ok. 500 rolników w powiecie. Od 1920 roku był wice patronem Kółek Rolniczych w powiecie Chełmińskim.

 1921 } majątek miał obszar 524 ha, w tym 500 gruntów ornych, 12 łąk, 3 lasu, 8 nieużytków. W 1922 roku wykazywano dochód roczny w wysokości 112 623 marki. We wsi mieszkało 182 Polaków. Oprócz majątku było tu 29 gospodarstw i 11 budynków mieszkalnych. Hodowano 44 koni, 184 szt. bydła, 305 szt. trzody chlewnej. Wieś należała do wójtostwa w Wieldządzu. Posterunek Policji był w Dąbrówce. We wsi funkcjonowała Publiczna Szkoła Powszechna w której do jednej klasy chodziło 29 dzieci – 10 katolickich i 19 ewangelickich. Parafia błędowska wykazywała w tym czasie 207 dusz. W 1923 roku obszar wynosił 529 ha, a dochód liczono na 12 623 marek.

 1922 } Goryń (Gorynnen) obszar dworski pocz. Wiewiórki, pow. Grudziądz 524 ha – wł. Józef Błochowiak. Rolę sołtysa – naczelnika – przełożonego wsi spełniał właściciel majątku, lub osoba przez niego wskazana. Gmina/ wieś taka nie miała jednak przedstawiciela pochodzącego z wyborów. Józef Błochowiak pełnił w wójtostwie Wieldządz do które należał Goryń funkcję zastępcy wójta Tomasza Okonka rolnika z Płąchaw. Urzędnikiem stanu cywilnego był Franciszek Stosik organista z Błędowa.

 1922 } członkiem Wydziału Związku Elektryfikacyjnego był miedzy innymi Józef Błochowiak właściciel Gorynia…dla wzmożenia pracy oświatowej z młodzieżą utworzyła Polska Rada Ludowa w Chełmnie Komisję Oświatową w której pracowali ; Józef Błochowiak i panna Rekowska (nauczycielka) z Gorynia.

 1925 } na dzień 25 stycznia i ponownie w dniu 28 marca w Chełmnie miały się odbyć zebrania członków kółek rolniczych. Na salę do hotelu „Dwór Chełmiński” zapraszał prezes Pomorskiego Towarzystwa Rolniczego na powiat chełmiński Józef Błochowiak. W zaproszeniu napisał :”Ze względu na … ważne sprawy ogół rolników obchodząc, proszę o niezawodne przybycie”. Na podobne zebranie – tym razem członków Pomorskiego Stowarzyszenia rolniczo – handlowego w dniu 18 lutego w Chełmnie w tym samym lokalu zapraszał J. Błochowiak – tym razem jako prezes Filialnej Rady Nadzorczej Stowarzyszenia…

 1923 } z dniem 10 kwietnia przybył do katolickiej szkoły drugi pomocniczy nauczyciel H. Knapp z Rubinkowa.

 1925 } w „Nadwiślaninie” ukazała się odezwa w sprawie wyborów w dniu 22 listopada do sejmiku powiatowego w Chełmnie, nawołująca, aby rolnicy „wszystkich odcieni” oddali swe głosy na listę „Zjednoczenia Gospodarczego”. Wśród podpisanych pod tą odezwą figuruje nazwisko Józefa Błochowiaka.

 1925 } w ówczesnych gazetach ukazały się podziękowania dla właściciela Józefa Błochowiaka za darowiznę 3 cetnarów jęczmienia dla ubogich i 2 cetnary pszenicy na wigilię dla inwalidów wojennych. Podziękowania dla Błochowiaków popłynęły za przyjęcie na wakacje dwóch dziewczynek – wychowanek Internatu Kresowego w Chełmnie.

 1925 } członkiem wielu organizacji był Józef Błochowiak od 1918 r. właściciel majątku Goryń. Między innymi figuruje jako członek Pomorskiej Izby Rolniczej w Toruniu w komisji wydziałowej ds. produkcji rolnej i Pomorskiego Towarzystwa Rolniczego pełniąc funkcję prezesa chełmińskiego Zarządu Powiatowego. Wchodził on także w skład Rady Nadzorczej Pomorski Syndykat Rolniczego S. A.

 1927 } 1 lutego żegnano starostę chełmińskiego dr Prądzyńskiego po 4,5 letniej „nadzwyczajnej pracy dla dobra powiatu”. Gazeta pisała miedzy innymi : „Najliczniej stawiło się ziemiaństwo chełmińskie z prezesami organizacji rolniczych pp. Błochowiakiem i Muelierem na czele. W czasie obiadu koncertowała doskonała orkiestra 66 pułku piechoty. Przemówienia rozpoczął senior powiatu chełmińskiego p. Błochowiak z Gorynia”. Z kolei 31 marca w „Dworze Chełmińskim” w Chełmnie uroczyście żegnano ks. kanonika dr Z. Rogalę. Pierwszy głos pożegnalny zabrał Józef Błochowiak, który życzył Księdzu, aby w dalszej trudnej pracy towarzyszyła nominatowi ta sama powszechna miłość i szacunek jak dotąd”.

 1927} w sobotę 12 października w Chełmnie odbyło się pod przewodnictwem prezesa Józefa Błochowiaka w sali „Dworu Chełmińskiego” zabranie Kółek Rolniczych powiatu chełmińskiego. Głównym problemem jaki rozważano było zakładanie „Kółek Doświadczalnych” w powiecie chełmińskim. Miały one zajmować się doświadczalnym stosowaniem nawozów sztucznych. Na zebraniu mówiono również o pomocy ze strony starostwa dla pomocy gospodarstwom, na których gruntach wystąpiły zalewiska.

 1928 } gazety po raz kolejny przekazały podziękowania dla Błochowiaków z Gorynia, i tak ; kierownictwo Internatu Kresowego w Chełmnie dziękowało za ofiarowanie na gwiazdkę 1927 roku 75 funtów wołowiny, 37 kg mięsa wołowego w 1928 roku.

 1928 } P. Błochowiak z Gorynia znalazła się wśród ofiarodawców na obchody wigilijne urządzane przez Towarzystwo Pań Miłosierdzia w Chełmnie wpłatą w wysokości 100 zł.

 1928 } w szkole było 29 dzieci uczył ich nauczyciel Józef Wielądek.

 1928 } Józef Błochowiak przewodniczył zebraniu Kółka Rolniczego w Lisewie. Zamykając obrady apelował o większą obecność na zebraniach.

 1928 } „Nadwiślanin” z 27 czerwca 1928 pisał, iż w dniu 23 czerwca odbyło się w Chełmnie w sali hotelu „Dworu Chełmińskiego” doroczne zebranie Kółek Rolniczych powiatu chełmińskiego. Zebraniu temu przewodniczył właściciel majątku Goryń Józef Błochowiak, pod którego kierownictwem „wyczerpano obfity porządek dzienny zebrania”… J. Błochowiak był honorowym powiatowym prezesem PTR.

 1929 }19 marca odbyły się uroczyste obchody imienin Marszałka J. Piłsudskiego. W uroczystości uczestniczyły dzieci z okolicznych szkół, w tym z goryńskiej szkoły. „Dzieci szkół powszechnych wygłosili liczne i śliczne deklamacje”.

 1929 } w lipcu ukazało się w „Nadwiślaninie” podziękowanie Związku Inwalidów Wojennych z Chełmna dla Jaśnie Wielmożnego Pana Błochowiaka za udział w uroczystości 10 lecie Związku w dniu 7 lipca.

 1929 } 31 października ukazało się ogłoszenie o stawiennictwie męszczyzn roczników 1889,1902, 1904, 18 listopada w Chełmnie na wojskowe „zebranie kontrolne”.

 1929 } 28 września Sejmik Powiatowy w Chełmnie omawiał przejęcie od Józefa Błochowiaka szosę idącej w bok od głównej szosy Chełmno – Grudziądz i ciągnącej się przez pola majętności Goryń pod warunkiem, „że majętność Goryń zobowiąże się przed notariuszem osobną umową dostarczać stale materiałów ; jak kamieni i żwiru oraz podwód do naprawiania szosy. Ewentualna umowa winna być wciągnięta do księgi wieczystej.”

 1929 } we wrześniu szalała nad Błędowem i okolicą trąba powietrzna, połączona z ulewą i gradobiciem. Grad wytłukł zupełnie zboże, zwłaszcza owies i groch.

 1929 } w listopadowych wyborach mieszkańcy gmin i obszarów dworskich głosowali do sejmiku powiatowego w następujących „biurach głosowania” ; Błędowo i Goryń w szkole w Błędowie. Przewodniczącym komisji był Kiszka Józef, nauczyciel Tadeusz Pronobis i Walenty Groth – wszyscy z Błędowa.

 1929 } obwody głosowania w wyborach ; Lisewo dla wsi Bielawy i Józefkowo w szkole w Lisewie, Wieldządz dla Kotnowa w szkole w Wieldządzu, Błędowo dla Gorynia w szkole powszechnej w Błędowie, w Działowie dla Płąchaw i Dąbrówki w biurze przełożonego dla obszaru dworskiego. Lokalami urzędowymi komisji były mieszkania przewodniczących komisji.

 1930 } na 25 kwietnia wyznaczono spęd buhajów w Błędowie na godz. 12,00 pod oberżą Bukowskiego ustanowiono spęd buhajów z gmin- wsi ; Błędowo, Goryń i Płąchawy.

 1930 } święto 3 majowe obchodzono, poczynając od nabożeństwa w kościele parafialnym w Błędowie. W uroczystości uczestniczyła także szkoła z Gorynia.

 1930 } 11 maja ogłoszono plan przeglądu koni. Dla majątku Goryń wyznaczono Kornatowo koło oberży Chrzanowskiego w dniu 25 maja o godz. 6,30. Jednocześnie ogłoszono plan poboru wojskowego dla roczników 1907,1908,i 1009. Młodzi ludzie z Gorynia musieli stawić się w Chełmnie w lokalu restauracji „Dwór Chełmiński” w dniu 3 czerwca 1930 r..

 1930 } w maju starosta chełmiński Ossowski ogłosił plan szczepień dla dzieci szkolnych i gimnazjum przeciwko ospie. Dla wsi Błędowa i Gorynia odbywały się one w szkole w Błędowie w dniu 21 maja.

 1930 } starosta chełmiński nakazał przeprowadzić przegląd koni w powiecie. W Kornatowie przy oberży w dniu 24 maja wyznaczono doprowadzenie koni z Gorynia.

 1930 } z ogłoszonego planu poboru wojskowego wynikało, iż w Chełmnie w dniach 31 maja winni się stawić poborowi z rocznika 1909, 1908, 1907 ze wsi ; Bielawy, Błędowo… w dniu 3 czerwca z Działowa, i Gorynia,, 4 czerwca z Józefkowa, 2 czerwca Dąbrówka.

 1930 } w wyborach do sejmu wieś Goryń należała do obwodu w Błędowie gdzie głosowanie odbyło się w budynku szkoły powszechnej.

 1930 } 23 listopada ogłoszono, iż w majątku w Goryniu stwierdzono zakaźną chorobę bydła pryszczycę i dlatego też starosta chełmiński Ossowski uznał obszar dworski za zapowietrzony. Zarządzenie to odwołano 14 stycznia 1931 rok.

 1930 } 21 grudnia ogłoszono, iż dnia 10 stycznia 1931 roku w Kornatowie w gospodzie Chrzanowskiego odbędzie się kontrola ksiąg ewidencyjnych koni dla wsi Goryń.

 1930 } na 30 czerwca B. Palmowski egzekutor ogłosił przetarg przymusowy o godz. 10,oo przed południem w Goryniu na rzecz Pow. Kasy Chorych najwięcej dającemu za gotówkę ; 2 jałówki 2,5 roczne. Zbiór reflektantów w oberży pana Bukowskiego w Błędowie…

 1931 } na dzień 10 stycznia wyznaczono w Kornatowie w oberży Chrzanowskiego o godz. 9,45 kontrolę ksiąg ewidencyjnych koni przez inspektora koni z Grudziądza. Na tą kontrole obowiązkowo winni stawić się przełożeni obszarów wiejskich i sołtysi wsi ; Bielaw, Błędowa, Działowa, Józefkowa, Kotnowa. Na 12 stycznia do tej samej miejscowości stawić się obowiązany był sołtys z Płąchaw, Wieldządza,

 1931 } w Błędowie 29 kwietnia na godz. 12,00 zarządzono licencjonowanie buhajów między innymi dla majątku Goryń.

 1931 } na 30 maja na godz.6,30 wyznaczono dla Gorynia przegląd koni w Kornatowie przy oberży Chrzanowskiego.

 1931 } na ten rok przewidziano plan szczepień przeciwko ospie. Dla goryńskich dzieci przewidziano je na dzień 3 czerwca w szkole w Błędowie.

 1932 } Nauczyciel goryński Józef Wielądek został zwolniony z pracy. Ponieważ dzieci nie chciały pójść do szkoły w Błędowie, inspektor szkolny Hubert Pawłowski przeniósł na własną prośbę do tej jednoklasowej szkoły nauczycielkę Józefę Szkudlarek. Nauczycielka była sekretarzem Towarzystwa Popierania budowy Publicznych Szkół.

 1934 } w czerwcu odbyło się posiedzenie rad szkolnych szkół Błędowa i Gorynia dla omówienia połączenia obu szkół. Dzieci goryńskie mimo uzgodnień do szkoły w Błędowie nie stawiły się i trzeba było tą małą szkołę utrzymać.

 1934 } utworzono gminę zbiorczą w Błędowie. W skład nowej gminy wszedł Goryń.

 1935 } w wyborach do sejmu głosowało ponad 50 % obywateli. Stosunkowo małą frekwencję tłumaczono brzydką pogodą.

 1937 } robotnik rolny Stanisław Majda przybył na Pomorze, ożenił się z miejscową dziewczyną i podjął pracę w majątku Józefa Błochowiaka za 29 zł miesięcznie, płaconych regularnie, (nauczyciel zarabiał 120 zł), co było bardzo mało , ale dawało dach nad głową i nie pozwalało umrzeć z głodu. Pan Stanisław Wspominał : „ Mojego Ojca nie było stać na naukę dla mnie, ale syn Błochowiaka uczył się w Chełmnie. Zatrudniano mu specjalną nauczycielkę, na specjalnej stancji była służąca, a nawet krowa, żeby mleko było stale świeże.”

 1939 } brat właścicielki pani Błochowiak posiadał w Goryniu pasiekę na 90 uli. Miód był sprzedawany do Poznania.

 1939 } w pierwszych dniach września przez goryński dwór przewinęli się polscy żołnierze zostawiając wymazane miodem posadzki, którym ich częstowano. Pierwszych Niemców zobaczyli mieszkańcy wsi idących tyralierą od strony Grudziądza. Kiedy podeszli do wsi szczelnym pierścieniem otoczyli dwór Błochowiaków sprawdzając czy nie ma jakiejś zasadzki. Dwór został również szczegółowo sprawdzony. Przodem jako tarczę prowadzono właścicielkę, przy czym miała zastrzeżone, iż jeśli zastaną polskich żołnierzy to zostanie zastrzelona.

Widok z dalekiej perpsektywy na folwarczne siedlisko w Goryniu … [Fot. 2010 …Mgowo J.M.]

 1940 – 1945 } W czasie okupacji zarządcą majątku został zawzięty „polakożerca” hitlerowiec Otto Foerster z Dąbrówki. Wyrządził on ludziom wiele krzywd. Między innymi, kiedyś przez lornetkę zauważył, iż robotnik Woźniak niesolidnie pracuje podczas rozsiewania nawozów, kazał go uwięzić i wysłać do obozu koncentracyjnego. Był on odpowiedzialny za masowe zbrodnie na ludności polskiej ówczesnej gminy Błędowo. W pewnym okresie w majątku znajdował się obóz jeniecki dla żołnierzy brytyjskich.

 W 1945 r. żołnierze radzieccy spenetrowali kościół i kaplicę właścicieli Gorynia Błochowiaków.

Posted in Historia wsi gm. Płużnica